Merhaba, bu yazımda sizlere RAID 5 – RAID 10 disk yapılarından ve disk ekleme yöntemleri konusundan bahsedeceğim. Öncelikle RAID 5 tanımı ile başlayalım. RAID 5 kullanım amacı; disklerden herhangi birinin zarar görmesi durumunda veriye bir şey olmamasını sağlamaktır. Aynı zamanda diskin I/O performansını arttırmak için de kullanılır. Hata toleransı desteği vardır.
Raid 5 volume yapısı oluşturabilmek için 3 adet diske ihtiyacınız bulunmaktadır. Ve bu disk alanlarının unallocated ve bölümlememiş alanlar olması gerekir. Raid 5 sisteminde kullanılacak olan disklerin tamamı eşit boyutta olmalıdır. En önemli avantajı hata toleransı desteği sağlamasıdır. Diskler arasında kapasitesi yüksek olan varsa en ufak diskin kapasitesine göre tüm disklerden eşit büyüklükte alınır. RAID 5 volume yapısı oluşturulur.
RAID 5 yapısı üzerinde aynı anda hem okuma hem yazma işlemi gerçekleşmektedir. Sistem üzerinde iyi bir RAID kontrol kartı varsa aynı RAID 0 gibi performans gösterecektir. Buradaki okuma ve yazma performansındaki en önemli etken önbellek performansı ve boyutudur. RAID 0´dan farklı olarak RAID 5´ten iyi verim alabilmek için önbellek boyutunun mümkün olduğunca büyük olması gerekmektedir.
RAID 5 Volume Oluşturulması
İlk olarak yapmanız gereken Administrative Tools kısmından Computer Management konsoluna giriş yapacağız. Dilerseniz server manager üzerinden de aynı alan girebilirsiniz. Buradan disk management içerisine geliyoruz. Ben işlemi 3 adet 10GB disk ile gerçekleştireceğim. Unallocated space kısmında right click New Raid-5 Volume diyoruz.
Karşınıza bir pencere gelecek. Select Disks ekranında RAID-5 disk yapısını oluşturmak istediğiniz diskleri seçeceksiniz. RAID5 yaparken mutlaka 3 disk isteyeceği için siy 3 diski seçmeden next butonu aktif olmayacaktır. Disk alanlarının boyutları aynı olmak zorundadır. Burada örnek olarak her diskten 5000MB yazdığınızda total volume size 10000MB olacaktır. Geride kalan 5000 MB´lik kayıp ise hata toleransını sağlayan parity disk bilgileri için kullanılacaktır. Boyutlarınızı yapılandırdıktan sonra next ile sonraki kısma geçiyoruz.
Assign drive letter or path kısmında volume için bir sürücü harfi ya da bir klasör yolu seçilebilir. Sürücü harfi atamadan da oluşturabilirsiniz. Format partition ekranında volume yapısının dosya sistemi, cluster boyutu ve etiket ismi belirleyebilirsiniz.
Son adıma geçince RAID-5 volume belirlediğimiz şekilde kurulmuş olacaktır. Artık belirlemiş olduğunuz sürücü harfi ile diskinize erişebileceksiniz. Bu şekilde sisteminizin okuma ve yazma hızı artmış olacak. Hata toleransı özelliği sayesinde verilerinizin kaybolması da engellenmiş olacaktır.
RAID 10 Disk Yapısı
RAID 10 disk yapısı; Raid 1 (mirrored) + Raid 0 (striped) disklerin birleşiminden oluşan disk yapısıdır. RAID 10 disk yapısında RAID 1 üzerinde desteklenen hata toleransı ile Raid 0 yapısının hızlı okuma özelliği birleştirilerek sağlam bir yapı oluşturulur. Raid 10 yapısı için minimum 4 diske ihtiyacınız vardır. Yani maliyeti yüksek bir sistemdir. Kullanım alanları yüksek seviyede hata toleransı gerektiren veritabanı sunucuları için kullanılmaktadır.
Disk Ekleme Yöntemleri
Windows Server işletim sistemi üzerinde yeniden başlatmaya gerek duymadan disk ekleme işlemi yapabilirsiniz. Yeni bir disk taktığınızda ya da disklerden herhangi birini çıkardığınız zaman Rescan Disks komutu ile tarama işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Eğer başka bir bilgisayardaki diski söküp kendi bilgisayarınıza tanıtmak için Disk Management içerisine giriş yapacaksınız. Yeni takmış olduğunuz disk üzerinde Foreign olarak görünecektir.
Foreign olarak görünen disk üzerinde right click import foreign disk seçeneği ile önünüze gelecek pencereden adımları tamamlayabilir ve diski kullanabilirsiniz. Böylece diski bilgisayarınıza tanıtmış olacaksınız.
Basic Diskten Dynamic Diske Dönüştürme
İşletim sisteminiz üzerinde basic diski dynamic diske dönüştürebilir ve veri kaybı yaşamadan bu işlemi yapabilirsiniz. Dynamic diske dönüştürüldüğü zaman basic disk üzerinde tüm partition yapıları simple volume halini alacaktır.
Burada kritik bir durum var. Dönüştürme yapılacak olan disk üzerinde en az 1 MB unallocated alan bulunması gerekir. Diskinizde dönüştürme işlemini başlatmadan önce tüm uygulamalar mutlaka kapalı olmalıdır. Aşağıda görüldüğü üzere basicten dynamic diske dönüştürülen diskte meydana gelen dönüşümler listelenmiştir.
Basic disk yapısını dynamic diske çevirmek için Disk Management altında hangi disk üzerinde işlem yapmak istiyorsanız right click Convert to Dynamic seçeneğini seçmelisiniz.Hangi diskleri dönüştürmek istiyorsanız o diskleri seçebilirsiniz.
Basic disk yapısını değiştirdikten sonra partition ya da logical drive oluşturamazsınız. Aşağıdaki link üzerinden Microsoft’taki makalesini inceleyebilirsiniz.
Dynamic Diskin Basic Diske Dönüştürülmesi
Yukarıda bahsettiğimiz gibi basic diskten dynamic diske çevirdiğinizde herhangi bir veri kaybı olmuyor. Ancak dynamic disk formatından basic disk yapısına dönmek isterseniz bütün verileriniz kaybolacaktır. Bunun sebebi dinamik yapıya sahip bir disk üzerindeki bölümlenmiş tüm alanlar silinmeden basic disk yapısına dönemezsiniz.
İşlemi yapmak için yine disk management konsolu üzerine geliyoruz. Dynamic disk üzerindeki tüm volume yapısı silinir. Aksi halde right click Convert to Basic Disk seçeneği aktif hale gelmeyecektir. Sildikten sonra right click convert to basic disc diyerek işlemi gerçekleştirmiş olursunuz.
Aynı ağ üzerinde bir bilgisayardaki diskleri de yönetebilirsiniz. Bunun için ilgili bilgisayar üzerinde Administrators ya da Server Operators gruplarından birine üye olmanız gerekmektedir. Bu şartları sağladıysak başlat > çalıştır > mmc diyoruz. Ardından File kısmından add/remove snap-in seçeneği ile Disk Management seçilir. Select Computer ekranı üzerinde the following computer seçilir ve uzaktaki bilgisayarın adı yazılır. Artık uzak bilgisayar üzerinde disk işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.
Bu yazımda sizlere RAID 5 – RAID 10 disk yapılarından ve disk ekleme yöntemleri konusundan bahsetmeye çalıştım. Faydalı olması dileğiyle.