Merhaba, bu yazımda sizlere Failover Cluster Bölüm 2 | Kurulum Adımları konusu ile devam edeceğim. Failover Cluster özelliğinin kurulumu ile başlayalım.
Failover Cluster Özelliğinin Kurulumu
Cluster kurulumuna başlamadan önce Windows Server düğümlerine Failover Clustering özelliği yüklenmelidir. Bu işlem, Server Manager’da “Add Roles and Features” sihirbazı veya aşağıdaki PowerShell komutu ile kolayca yapılabilir:
Install-WindowsFeature Failover-Clustering -IncludeManagementTools
Sunucularınızı yeniden başlatmayı unutmayın. Ayrıca sunucuların güncel patch seviyesinde olduğundan emin olun. Özellikle kritik cluster güncellemelerini ve NIC sürücü güncellemelerini önceden yükleyerek, ileride oluşabilecek sorunları proaktif olarak önleyebilirsiniz.
NOT: Failover Clustering özelliği yüklendikten sonra, sunucuların güncel patch seviyesinde olduğundan emin olun. Özellikle bilinen cluster düzeltmeleri ve kararlılık güncellemeleri varsa bunları uygulamalısınız. Örneğin, Windows Server 2012 için Microsoft’un yayınladığı tavsiye niteliğindeki bir toplu hotfix listesi bulunmaktadır. Güncel sürümlerde de clustering ile ilgili bileşenler için çıkan güncellemeler takip edilmelidir (ör. NIC sürücü güncellemeleri, cluster hizmeti hotfix’leri vb.). Cluster kurulumu öncesi güncellemelerin yapılması, kurulum esnasında veya sonrasında oluşabilecek birçok sorunu proaktif olarak önleyebilir.
Cluster Validation (Küme Doğrulama) Testleri
Microsoft desteklenen cluster yapılandırmaları için Validation testlerinin tamamlanmasını şart koşar. Bu testleri yapmak için Failover Cluster Manager konsolunu açıp “Validate Configuration” seçeneğini seçin. Yapılacak temel testler:
- Donanım Uyumluluğu: İşlemci, cihaz sürücülerinin imzası ve uyumluluğu kontrol edilir.
- Ağ Yapılandırması: Düğümler arası iletişim yollarının durumu, IP ve DNS tutarlılığı doğrulanır.
- Depolama Testleri: Paylaşımlı disk erişimi, SCSI-3 kalıcı rezervasyon desteği kontrol edilir.
- Sistem Ayarları: Zaman senkronizasyonu ve patch seviyeleri kontrol edilir.
Tüm testleri çalıştırmanız önerilir. Validation sonrası çıkan raporda “Failure” sonuçları varsa, cluster kurulumuna başlamadan önce bunları gidermelisiniz. “Warning” sonuçlarını ise riskleri anlayarak değerlendirin.
Cluster Oluşturma ve Temel Yapılandırma
Cluster oluşturmak için Failover Cluster Manager’da “Create Cluster” seçeneğini seçin. Adımlarda şunlar sorulacaktır:
- Cluster Adı (CNO): DNS kaydında kullanılacak net ve özel karakter içermeyen bir isim belirleyin.
- IP Adresi: Statik bir IP belirleyerek devam edin (DHCP önerilmez).
Cluster oluşturulduktan sonra Failover Cluster Manager’dan düğümlerin ve temel kaynakların çevrimiçi olduğunu doğrulayın.
Cluster kurulumunu Powershell üzerinden yapmak isterseniz, aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.
New-Cluster -Name FC2019 -Node SRV2019, SRV20192 -StaticAddress 172.21.237.32
Quorum Yapılandırması
Cluster oluşturulduktan sonra ilk adım quorum ayarlarını kontrol etmek olmalıdır. Quorum cluster’ın ayakta kalması için gereken çoğunluk sayısını belirler. Başlıca quorum tipleri:
Node Majority
- Tek sayıdaki düğümler için uygundur (örn. 3, 5).
- Toplam düğüm sayısının çoğunluğunun çalışır durumda olması gerekir.
Node Majority with Witness
- Çift sayıda düğüm olduğunda (örn. 2 veya 4 düğüm) mutlaka önerilir.
- Tanık, Disk Witness veya File Share Witness olabilir.
- Cluster’ın kararlılığını artırır ve tek düğüm kaybında bile hizmetin kesintisiz sürmesini sağlar.
Tanık türü:
- Disk Witness: Paylaşımlı depolama varsa.
- File Share Witness: Coğrafi dağıtık ortamlar veya paylaşımlı disk yoksa.
Dynamic Quorum ve Dynamic Witness
Windows Server 2012 ve sonraki sürümlerde dynamic quorum yönetimi otomatik devrededir. Cluster, düğüm kaybettikçe çoğunluk gereksinimini dinamik olarak günceller. Dynamic Witness ise otomatik olarak tanık kullanımını optimize eder.
Bu özelliklerin etkin olduğunu şu komutla kontrol edebilirsiniz:
Get-Cluster | fl *Quorum*
Ağ Yapılandırması
Cluster ağları:
- Heartbeat (Özel Ağ): Düğümler arası iç iletişim için düşük gecikmeli, izole ağ önerilir.
- Client Access (Genel Ağ): İstemci bağlantıları ve servis IP’leri bu ağdan sağlanır.
- Depolama Ağı (iSCSI/SMB): Ayrı bir ağda tutulmalı, cluster iletişimine kapatılmalıdır.
- Live Migration: Hyper-V kullanıyorsanız bu trafik için ayrı ağ veya QoS yapılandırmaları yapılmalı.
Her trafik türünü mümkünse farklı NIC veya VLAN ile ayırarak trafiği izole edin.
Ağların Özet Yapılandırması
Aşağıdaki tabloda tipik bir iki düğümlü Hyper-V cluster örneğine göre ağ rolleri ve önerilen yapı özetlenmiştir:
Ağ Tipi | Amaç ve Trafik | Önerilen Yapılandırma |
Cluster Internal (Heartbeat) | Düğümler arası iç iletişim (heartbeat sinyalleri, cluster metadata, CSV koordinasyonu vb.) | Ayrı bir VLAN ve ayrı NIC kullanın. Sadece cluster iletişimi için ayarlayın (istemci trafiğini devre dışı bırakın). DNS kaydı gereksiz, gateway olmadan lokal segmentte tutun. |
Client Access (İstemci Ağı) | İstemci bağlantıları, hizmet erişimi (Cluster IP ve sunulan servislerin IP’leri bu ağda). | Üretim ağı/VLAN’ı kullanın. Cluster IP bu ağda yer alır, DNS’de kayıtlıdır. Cluster içi iletişim için isteğe bağlı (başka heartbeat ağı varsa burada cluster iletişimini devre dışı bırakabilirsiniz). |
Depolama Ağı (iSCSI/SMB) | Paylaşımlı depolama trafiği (iSCSI SAN erişimi veya SMB 3.0 file share üzerinden depolama). | Tamamen ayrı bir depolama VLAN’ı kullanın. Cluster iletişimini devre dışı bırakın (Only for iSCSI/SMB). Her düğümde birden fazla depolama NIC’i varsa MPIO kullanarak yedekli yapılandırın. Jumbo Frame gibi performans ayarlarını uygulayın. |
Live Migration Ağı | Hyper-V sanal makinelerin canlı taşınma trafiği (bellek kopyalama). | Yüksek hızlı ayrı bir NIC/VLAN atayın. Cluster iletişimini devre dışı bırakın. Failover Cluster Manager > Networks altında bu ağı Live Migration için en yüksek önceliğe ayarlayın. Alternatif olarak bu ağ yoksa istemci ağını kullanın ama QoS ile kontrol edin. |
Diğer (Yedek veya Replikasyon) | (Opsiyonel) Örneğin Hyper-V Replikasyonu veya yedekleme trafiği gibi özel trafikler için ayrı ağlar olabilir. | Cluster yapılandırmasında bu ağları “None” olarak işaretleyip, ilgili uygulamaların kendi trafiği için kullanın. Bu sayede cluster bu ağları heartbeat için kullanmaz ama siz özel amaçla değerlendirebilirsiniz. |
Aşağıdaki link üzerinden daha detaylı inceleyebilirsiniz.
Failover Cluster Step-by-Step Guide: Configuring the Quorum in a Failover Cluster
Bu adımları takip ederek Failover Cluster yapılandırmanızı güvenilir, performanslı ve desteklenebilir hale getirebilirsiniz. Cluster validation testlerini asla atlamayın ve quorum yapılandırmanızı düzgün yaparak yüksek erişilebilirlik sağladığınızdan emin olmalısınız. Bu yazımda sizlere Failover Cluster Bölüm 2 | Kurulum Adımları konusu anlattım. Faydalı olması dileğiyle.